ΓΡΕΒΕΝΑ - Τα διδακτήρια του Τσουρχλίου και το παραχωρηθέν οικόπεδο του 1950 (του Ηλία Γάγαλη)

O κ. Μαγιάκος  επιθεωρητής  εκ Κοζάνης και η αρραβωνιαστικιά του Μπακαστάμου

Γεωργία, αρχηγός του Σπιτιού του παιδιού,  έξω από το Δημοτικό Σχολείο Αγίου Γεωργίου το 1959.

Διδακτήρια Τσουρχλίου (Αγίου Γεωργίου Γρεβενών)

Το 1854 όταν πρωτολειτούργησε το σχολείο χρησιμοποιήθηκε ο νάρθηκας της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων ,κτίσμα του 1836.

Το 1863 κτίζεται το πρώτο διδακτήριο στο Τσούρχλι με έξοδα του Συλλόγου Τσουρχλιωτών Κωνσταντινουπόλεως ,όπως αναφέρεται σε έκθεση του επιθεωρητή Δημοτικής εκπαιδεύσεως Γ.Σακελλάρη στις 10-12-1941. Το διδακτήριο αυτό βρισκόταν στο χώρο που σήμερα είναι χτισμένος ο ναός του Νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου. Ο επιθεωρητής αναφέρει ακόμη ότι το παλαιό διδακτήριο ανοικοδομήθηκε το 1920 λόγω παλαιότητας και επικινδυνότητας.[1] To πρώτο διδακτήριο περιγράφεται από τον τότε διδάσκαλο Ιωάννη Γκούρα ως ετοιμόρροπο στη στατιστική έκθεση σχολείων Γρεβενών για το 1913-1914[2]. Τότε λειτουργούσε ως Κοινόν Σχολείον Αρρένων. Οι Τσουρχλιώτες της Πόλης κι η Κοινότητα με τη συνεισφορά της εκκλησίας ήταν αυτοί που χρηματοδότησαν τη λειτουργία των σχολείων.

Παράλληλα από το 1905-1906 λειτουργεί Παρθεναγωγείο το οποίο, σύμφωνα με τον επιθεωρητή Γ. Σακελλάρη, ιδρύθηκε από το Μακεδονικό Κομιτάτο.

Το Παρθεναγωγείο Τσουρχλίου με την υπ’ αριθμόν 32/27-2-1919 απόφαση του εποπτικού, συγχωνεύτηκε με το κοινό σχολείο Αρρένων και δημιουργήθηκε έτσι το 1/θ Δ.Σ.  Αγίου Γεωργίου το οποίο λειτούργησε ως το Φεβρουάριο του 1951[3].

 

Το Σχολείο του 1920 στον Άγιο Γεώργιο Γρεβενών

 Το δεύτερο επομένως διδακτήριο στον ίδιο χώρο λειτουργεί από το 1920 και βρίσκεται σε άριστη κατάσταση. Το καλοκατασκευασμένο αυτό διδακτήριο είχε την κακή τύχη να πυρποληθεί από τους κατακτητές στη διάρκεια της Κατοχής.

Για μικρό χρονικό διάστημα ξαναχρησιμοποιείται ο νάρθηκας των Αγίων Αποστόλων ως σχολείο.

Από το 1923 και με τον ερχομό των προσφύγων, το Κοινόν αρρένων που έγινε μεικτό σχολείο, αφού ενώθηκε με το Παρθεναγωγείο, λειτουργεί ως το Α΄ Δημοτικό του Αγίου Γεωργίου μέχρι το 1951[4]. Το 1952 χτίζεται το Δημοτικό στον Αϊ Θανάση, που έπαθε ζημιές στο σεισμό του 1995 και το 1957 το Νηπιαγωγείο δίπλα, που σήμερα χρησιμοποιείται ως γραφεία του Συλλόγου «Νεομάρτυρας Άγιος Γεώργιος»[5].

Παράλληλα από το 1923 η παλιά εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, που είχε μετατραπεί από τους Βαλαάδες σε μουσουλμανικό τέμενος (Τζαμί), φιλοξενεί το Β΄ Δημοτικό Σχολείο Αγίου Γεωργίου που λειτουργεί μέχρι τις 9-2-1951, οπότε τα δυο σχολεία του Αγιώργη γίνονται ένα. Στον ίδιο χώρο από το 1928-29 στεγάζεται και το νηπιαγωγείο Αγίου Γεωργίου. Το τζαμί είναι χωρισμένο έτσι, ώστε ο ένας χώρος να είναι χώρος διδασκαλίας για το Β΄ Δημοτικό και ο άλλος μισός να χρησιμοποιείται από το νηπιαγωγείο[6].

Για μικρό χρονικό διάστημα χρησιμοποιήθηκε επίσης ως νηπιαγωγείο και το κτίσμα που βρίσκεται δεξιά από το πρώην βενζινάδικο, στο σπίτι του Δημητρίου Καλέσογλου[7].

Την περίοδο μετά το 1945 και μέχρι την κατασκευή του πετρόχτιστου δημοτικού σχολείου στον χώρο του Αγίου Αθανασίου[8] το μάθημα γίνεται σε στρατιωτικά τολ.

Στις 13 Μαΐου 1995, ο σεισμός προκάλεσε στο κτίριο φθορές σε τέτοιο βαθμό που να χρίζει επισκευής. Το καλοκαίρι του 1995 κατασκευάστηκε πίσω από το δημοτικό του 1952 κτίριο το οποίο λειτούργησε έως και το σχολικό έτος 2010-2011, οπότε και με απόφαση του τότε Διευθυντή Π.Ε. Γρεβενών σταμάτησε η συνεχόμενη από το 1854 λειτουργία του, νεκρώνοντας πνευματικά τον Άγιο Γεώργιο. Στις 24 Φεβρουαρίου του 2017, φωτιά ξέσπασε στο σχολείο με αποτέλεσμα να υποστεί ακόμα μεγαλύτερη ζημιά. Επιθυμία όλων μας να ανακατασκευαστεί σύντομα και να ενώσει ξανά το χωριό. 

 

Το αρχείο του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου Γρεβενών ευτυχώς ψηφιοποιήθηκε και διασώθηκε το 2005.

Παρακάτω παρατίθεται το κείμενο παραχώρησης του οικοπέδου από την εκκλησιαστική επιτροπή Αγίων Αποστόλων, για να χτιστεί το σχολείο του 1952 στο λόφο του Αγίου Αθανασίου, στον Άγιο Γεώργιο Γρεβενών.

Αριθμός Πράξης  10

Εν Αγίω Γεωργίω και εντός του Ιερού Ναού «Αγίων Αποστόλων» της ενορίας Αγίου Γεωργίου σήμερον την 23ην του μηνός 1950 ημέραν Κυριακήν και ώραν 11 π.μ. το εκκλησιαστικόν συμβούλιον του ως άνω Ιερού Ναού συνελθόν εις έκτακτον συνεδρίασιν κατόπιν προσκλήσεως του Προέδρου εις εκτέλεσιν προφορικής διαταγής της Ιεράς Μητροπόλεως Γρεβενών παρόντων:

1. Ιερέως Σαράντη Μαρκοπούλου Προέδρου  του
2. Φίλιππον Πακαπούκα Ταμίου
3. Ν. Καραγιάννη
4. Ευαγγέλου Θεοδώρου

Μελών και εν νομίμω απαρτία ευρεθέν ο Πρόεδρος προτείνει την αλλαγήν μέρους εκ του εκκλησιαστικού αγρού «Άγιος Αθανάσιος» εκτάσεως <1500> χιλίων πεντακοσίων τ.μ. εν συνεχεία του πρώτου αλλαγέντος εκκλησιαστικού περιβόλου και αγορασθέντος δια το Β΄ Δημοτικόν Σχολείον, δι’ ισοτίμου κοινοτικού αγρού εν τη θέσει «Άγιος Νικόλαος» της Περιφερείας Αγίου Γεωργίου εκτάσεως (3000) τριών χιλιάδων τ.μ. ήτοι περίπου τριών (3) στρεμμάτων προς ανέγερσιν Διδακτηρίου της Κοινότητός μας  έχοντος  εξέχουσαν θέσιν από πάσης απόψεως και εκπληρούντος τας ανάγκας και αιτήματα της πλειονότητος των κατοίκων.

Η ενοριακή  Επιτροπή ακούσασα του Προέδρου της θεωρούσα ορθόν, νόμιμον και επιβεβλημένην την πρότασιν του 

Αποφαίνεται ομοφώνως

Την ανταλλαγήν (1500) χιλίων πεντακοσίων   τ.μ. του εκκλησιαστικού αγρού «Άγιος Αθανάσιος» προς ανέγερσιν Διδακτηρίου έχοντος θέσιν περίβλεπτον και εξέχουσαν πάσης απόψεως, δι’ ισοτίμου κοινοτικού τοιούτου εκτάσεως (3000) τριών χιλιάδων τ.μ. εν τη θέσει «Άγιος Νικόλαος» εισπραττομένου του μισθώματος του υπέρ του εκκλησιαστικού ταμείου.

Αναθέτει δε τω προέδρω του την ενέργειαν των περαιτέρω.

Εφ’ ω συνετάγη η παρούσα και υπογράφεται.

Ο πρόεδρος                                                                                                                   Τα Μέλη

Τ.Σ.Υ.  Σαράντης Μαρκόπουλος ιερεύς[9]

 

Η Χάρτα του Ρήγα του Α΄ Δημοτικού Αγίου Γεωργίου έκδοσης της Γεωγραφικής υπηρεσίας Στρατού του 1948 που διασώθηκε.  

 

Η καμπάνα του Σχολείου ,που δώρισαν οι Τσουρχλιώτες της Κωνσταντινούπολης, διασώθηκε στις 30-5-2014 από τους Σαράντη Κωνσταντίνο (τότε Πρόεδρο του Τ.Δ. Αγίου Γεωργίου), Μπουκουβάλα Κωνσταντίνο,  Πλιάκο Αθανάσιο & Γάγαλη Ηλία και βρίσκεται πλέον σε ασφαλές μέρος.

Ο ήχος της καμπάνας ας μας αφυπνίσει όλους και με την ανακατασκευή του Σχολείου ας ξανακουστεί στο λόφο του Αγίου Αθανασίου.

Άγιος Γεώργιος Γρεβενών,  15 Μαρτίου 2017

greveniotis.gr 

Αν βρήκατε ενδιαφέρον αυτό που είδατε, τότε κοινοποιήστε το και σε φίλους, μπορεί και σε αυτούς να είναι χρήσιμο!