Το DNA σε ποινικές υποθέσεις. Η διεθνής αμφισβήτηση και η ανησυχητική ελληνική πραγματικότητα από τη στιγμή της λήψη μέχρι την ερμηνεία και την αξιολόγηση ενώπιον του δικαστηρίου

Εάν η ταυτοποίηση DNA υπόπτων για τη διάπραξη εγκληματικών πράξεων ήταν ένα εμπορικό προϊόν, τότε με όρους μάρκετινγκ και διαφήμισης, σήμερα θα λέγαμε πως «πουλάει από μόνο του». Tα ΜΜΕ και η βιομηχανία του Hollywood άλλωστε προωθούν συστηματικά αυτό το μήνυμα, εντυπωσιασμένα μπροστά στις εκπληκτικές δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας. Πώς θα απαντούσε λοιπόν κανείς στο ερώτημα «Διαθέτουμε ένα εργαλείο που έχει τη δυνατότητα να βρίσκει και να βάζει στη φυλακή τους κακούς. Βιαστές, παιδεραστές, δολοφόνους. Μπορεί επίσης να αποκλείσει υπόπτους. Να το χρησιμοποιήσουμε;». 

Επί της αρχής, φυσικά ουδείς διαφωνεί με τη χρησιμότητα της μεθόδου που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1980. Θα ήταν άλλωστε σαν να έλεγε πως είναι κατά της παγκόσμιας ειρήνης ή της εξάλειψης της φτώχειας. Μερικές δεκαετίες μετά όμως, φαίνεται πως έχει γίνει πλήρως κατανοητό  πως ένα «ναι» ή «όχι»  δεν αρκεί για να απαντηθεί το ερώτημα. Γι′ αυτό και σήμερα οι προβληματισμοί που αρθρώνονται για τη χρήση της μεθόδου-με αξιοσημείωτη ένταση τα τελευταία χρόνια  κυρίως στο εξωτερικό- είναι πολλοί και σημαντικοί και εστιάζουν σε κρίσιμες παραμέτρους που διαπερνούν όλα τα στάδια αξιοποίησης γενετικού υλικού στην εγκληματολογία. Από την ίδια την αξιοπιστία των εξετάσεων και τη δεσμευτικότητά τους, τον συχνά εσφαλμένο τρόπο ερμηνείας των ευρημάτων, την πίεση που υπάρχει για την απόκτηση δεδομένων μέσω της ανάλυσης όλο και μικρότερης ποσότητας ή κακής ποιότητας γενετικού υλικού κ.α. Αφορούν όμως επίσης και την κάποιες φορές αδικαιολόγητη βαρύτητα που αποδίδεται στο DNA ως αποδεικτικό υλικό για την υπόδειξη των ενόχων, την ανεπαρκή αξιολόγηση και συνεκτίμηση του συνόλου των στοιχείων μιας υπόθεσης, την φρενίτιδα των διωκτικών αρχών που οδηγεί σε ένα άνευ προηγουμένου «γενετικό φακέλωμα» με ελάχιστες εγγυήσεις από το νομοθέτη σχετικά για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών. Και φυσικά μπορεί να υπάρξουν και τα ολέθρια λάθη όπως για παράδειγμα αποκάλυψε πρόσφατα  δημοσίευμα του ProPublica, αφού φαίνεται πως το «πρωτοποριακό» λογισμικό που χρησιμοποιούσαν για την ανάλυση DNA τα κορυφαία εγκληματολογικά εργαστήρια στη Νέα Υόρκη παρουσιάζει σοβαρή αστοχία και δεν αποκλείεται να «έστειλε» αθώους στη φυλακή (ή να αθώωσε ενόχους).

http://www.huffingtonpost.gr

Αν βρήκατε ενδιαφέρον αυτό που είδατε, τότε κοινοποιήστε το και σε φίλους, μπορεί και σε αυτούς να είναι χρήσιμο!